Inleiding – waarom dit relevant is voor gemeenten

Gemeenten maken steeds vaker gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) om hun diensten te verbeteren en efficiënter te werken. Tegelijkertijd groeit de behoefte aan transparantie en verantwoording. De Europese AI Act, die nog in ontwikkeling is, speelt een belangrijke rol in het vaststellen van normen voor het gebruik van AI, met speciale aandacht voor transparantie-eisen bij overheden.

Uitleg – wat houdt het onderwerp in?

De AI Act is een regelgevend kader van de Europese Commissie dat de ontwikkeling en inzet van AI in de EU wil sturen. Belangrijk voor gemeenten is het onderdeel over transparantieverplichtingen, bedoeld om burgers inzicht te geven in hoe AI binnen de overheid wordt gebruikt. Dit betekent onder andere: duidelijk zijn over de inzet van AI-systemen, het besluitvormingsproces en de manier waarop data wordt verwerkt en beschermd volgens de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG).

Praktijkvoorbeeld

Wat moeten gemeenten hiermee?

• Registreer alle AI-systemen: Zorg dat alle gebruikte AI-systemen zijn opgenomen in een transparant algoritmeregister.
• Voer DPIA’s uit: Voer voor nieuwe AI-projecten Data Protection Impact Assessments (DPIA’s) uit om privacyrisico’s te signaleren en te verkleinen.
• Investeer in training en bewustwording: Zorg dat ambtenaren weten hoe ze AI ethisch en verantwoord moeten gebruiken, en vergroot het bewustzijn over de impact van AI.
• Betrek het publiek: Organiseer bijvoorbeeld informatiesessies of consultaties om burgers inzicht te geven in hoe AI wordt ingezet.
• Werk samen en blijf compliant: Deel kennis en ervaringen met andere gemeenten, en zorg voor naleving van zowel de AI Act als de AVG.

Afsluiting

De transparantie-eisen van de AI Act invoeren is een uitdaging, maar wel essentieel om vertrouwen te winnen en AI op een eerlijke en effectieve manier in te zetten in de publieke sector. Heb je als gemeente ondersteuning nodig bij deze stap? VerantwoordAI biedt een uitgebreide scan en whitepaper over de eisen en beste aanpak. Ook kun je een intake aanvragen voor persoonlijk advies. Meer informatie vind je op onze website.